Title: Smyrna in the Context of the Armenian and Greek Genocides: Annihilation, Arson and Deportation (September 1922)
Date: September 14-15, 2022
Location: Armenian Genocide Museum-Institute, Yerevan, Republic of Armenia
Organised by: Armenian Genocide Museum-Institute Foundation
Co-organisers: YSU Institute of Armenian Studies, Khachatur Abovyan Armenian State Pedagogical University, Haigazian University of Beirut (Lebanon), Chair of Pontic Studies at Aristotle University of Thessaloniki (Greece)
September 2022 marks the 100th anniversary of the last stage of the Armenian and Greek genocides with the massacre of the Greek and Armenian populations of Smyrna and the premeditated arson of the Armenian and Greek quarters of the city.
Smyrna, with its multinational and multicultural existence, greatly contributed to the development of the Armenians, Greeks and foreigners living in Smyrna. The city’s Greek community developed thanks to the initiatives of hundreds of local Greeks and others from Greece, focusing on cultural development, education, the role of the church.
Smyrna was the second largest Armenian-populated city on the west coast of the Ottoman Empire after Constantinople and was an important centre of diplomatic activity by European states. The local Armenian population had acquired a distinct cultural identity over the centuries.
After the defeat of the Ottoman Empire and its allies in World War I, the Paris Peace Conference began its work in January 1919 which continued until January 1920. Greece, participating in the war and fulfilling its obligations as an ally, expected the problem concerning Greek citizens of the Ottoman Empire to achieve a just solution.
The Graeco-Turkish war began on May 15, 1919, when Greek armed forces took control of the city of Smyrna in accordance with the decisions made by the Paris Peace Conference and under its supervision. The Treaty of Sevres was signed on August 10, 1920, according to which Smyrna was to pass to Greece and be governed by it for five years, with the sultan's flag remaining hoisted over the harbour. Ankara's Kemalist government did not recognize the Treaty of Sevres.
The Greek army was defeated near the village of İnönü on January 10 and March 31, 1921 but began a new offensive in the summer of that year, occupying Eskişehir and Afyon-Karahisar in July and moving towards Ankara in August. The Greek army was defeated at the battle that took place near the Sangarios (Sakarya) River that lasted from August 23 to September 13, 1921.
The Turkish army entered Smyrna on September 9, 1922, with Mustafa Kemal doing so the next day and where, in addition to the local Armenian and Greek populations, tens of thousands of refugees had taken refuge. The Kemalist nationalists, who laid the foundations of a new state on the ruins of the Ottoman one, continued the Young Turks genocidal policy of 1914 to 1915 in the territories inhabited by Armenians, Greeks and Assyrians in western Armenia, Cilicia and Asia Minor. They implemented the annihilation of the Armenians and Greeks of Smyrna.
The massacres were accompanied by looting and destruction. On September 13 and the night of September 14, fires started in Armenian and Greek houses gradually turned into a widespread conflagration which, within a few days, turned the Armenian (Haynots), Greek and European quarters of the city into ruins and ashes. According to estimates made, between 100,000 and 120,000 Christians were killed in Smyrna and its surrounding area.
Smyrna, the hallmark of ancient Eastern Christian nations’ culture, better known to the world as the "Little Paris of the East", was destroyed. Dozens of battleships of the Great Powers, anchored in the harbour, preferred not to intervene in the terrible and tragic events. More than this: the Armenians and Greeks, who swam to the battleships and pleaded for help were not allowed on board and were thus condemned to inevitable death. Fortunately, there were exceptions: Armenians and Greeks were miraculously saved and settled in Athens, nearby cities and in the Greek eastern islands.
The Armenian Genocide Museum-Institute Foundation in cooperation with YSU Institute of Armenian Studies, Khachatur Abovyan Armenian State Pedagogical University, Haigazian University and Chair of Pontic Studies at Aristotle University of Thessaloniki, invite participation in an international conference which will take place on September 14-15, 2022. It is a unifying platform for genocide scholars, historians, ethnographers, arts scholars, psychologists, law specialists and all those researchers who are willing to present the results of their research on the history and culture of Smyrna, so contributing to one important step in the development of genocide studies.
Abstracts of research papers must, of necessity, follow the thematic list shown below but, at the same time, not be restricted to it:
• Activities of Armenian and Greek educational and cultural institutions in Smyrna
• Smyrna’s publishing culture
• Smyrna’s literature, writing and art (theatre, fine arts, music)
• Smyrna’s Armenian and Greek intellectuals
• Smyrna’s periodical press
• Smyrna’s Armenian and Greek spiritual leaders
• Smyrna’s Armenian and Greek crafts
• Smyrna’s religious life and inter-faith relations
• Activities of the Armenian Apostolic, Greek Orthodox and Catholic churches in Smyrna
• The destruction of Smyrna’s Christian heritage
• The perpetrator and the victim: the culture of memory and psychological outlines
• Mass violence, self-defence and individual resistance
• The work of salvation: humanitarian initiatives
• The deportation of survivors and immigration to Soviet Armenia
• Human rights violations: legal assessments and perspectives.
The working languages to be used in the conference are Armenian, Greek and English
A selection of the materials presented at the international conference will be published as a separate volume.
Prospective participants should send the title and an abstract of their paper (200-250 words) and their CV to smyrna100@genocide-museum.am before the close of April 30, 2022.
ΠΡΟΣΚΛΗΣΗ ΣΕ ΣΥΝΕΔΡΙΟ
Θέμα του Συνεδρίου: Η Σμύρνη στην τροχιά των Γενοκτονιών των Αρμενίων και των Ελλήνων: εξόντωση, πυρπόληση, ξεριζωμός (Σεπτέμβριος, 1922)
Ημερομηνία διεξαγωγής του Συνεδρίου: 14-15 Σεπτεμβρίου, 2022
Τόπος διεξαγωγής του Συνεδρίου: Μουσείο-Ινστιτούτο της Γενοκτονίας των Αρμενίων, Ερεβάν, Δημοκρατία της Αρμενίας
Διοργανωτής του Συνεδρίου: Ίδρυμα Μουσείο-Ινστιτούτο της Γενοκτονίας των Αρμενίων
Συνδιοργανωτές της Διάσκεψης: Ινστιτούτο Αρμενικών Σπουδών του Κρατικού Πανεπιστημίου του Ερεβάν, Αρμενικό παιδαγωγικό Πανεπιστήμιο Χατσατούρ Αμποβιάν,
Πανεπιστήμιο Χαϊκαζιάν (Λίβανος), Έδρα Ποντιακών Σπουδών στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης (Ελλάδα)
Τον Σεπτέμβριο του 2022 συμπληρώνεται η 100η επέτειος από τις σφαγές του αρμενικού και του ελληνικού πληθυσμού και την εσκεμμένη πυρπόληση αρμενικών και ελληνικών συνοικιών στη Σμύρνη η οποία θεωρείται η τελευταία φάση των γενοκτονιών των Ελλήνων και των Αρμενίων.
Η Σμύρνη ήταν η δεύτερη μεγαλύτερη αρμενική πόλη στη δυτική ακτή της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας (μετά την Κωνσταντινούπολη), το σημαντικό κέντρο της διπλωματικής δραστηριότητας των ευρωπαϊκών χωρών. Οι Αρμένιοι της πόλης είχαν αποκτήσει ένα μοναδικό πολιτιστικό χαρακτηριστικό στο πέρασμα των αιώνων.
Μετά από την ήττα της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και των συμμάχων της στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, τον Ιανουάριο του 1919 η Διάσκεψη Ειρήνης του Παρισιού ξεκίνησε τις εργασίες της, οι οποίες συνεχίστηκαν μέχρι τον Ιανουάριο του 1920. Η Ελλάδα συμμετέχοντας στον πόλεμο και κάνοντας τις συμμαχικές της υποχρεώσεις, ανέμεινε μια δικαία λύση για το ζήτημα των Ελλήνων τουρκικής υπηκοότητας.
Ο Ελληνοτουρκικός Πόλεμος ξεκινάει στις 15 Μαΐου, όταν οι ελληνικές ένοπλες δυνάμεις, σύμφωνα με τις αποφάσεις της Διάσκεψης Ειρήνης του Παρισιού, καταλαμβάνουν τη Σμύρνη. Στις 10 Αυγούστου του 1920 υπογράφεται η Συνθήκη των Σεβρών, σύμφωνα με την οποία η Σμύρνη πρέπει να αποδοθεί στην Ελλάδα και να κυβερνηθεί για πέντε χρόνια, όμως η οθωμανική σημαία πρέπει να παραμένει υψωμένη στο λιμάνι της πόλης. Η κεμαλιστική κυβέρνηση της Άγκυρας δεν αναγνωρίζει την συνθήκη των Σεβρών.
Στις 10 Ιανουαρίου και στις 31 Μαρτίου του 1921 κοντά στο χωριό Ινονού ο ελληνικός στρατός νικιέται, αλλά το καλοκαίρι εξαπολύει μια νέα επίθεση καταλαμβάνοντας το Εσκί Σεχίρ, το Αφιόν Καραχισάρ και τον Αύγουστο φτάνει στην Άγκυρα. Ο ελληνικός στρατός υφίσταται ήττα στη Μάχη του Σαγγαρίου από τις 23 Αυγούστου μέχρι τις 13 Σεπτεμβρίου του 1921.
Στις 9 Σεπτεμβρίου το 1922 πρώτα ο τουρκικός στρατός και την επόμενη μέρα ο Μουσταφά Κεμάλ μπαίνουν στη Σμύρνη όπου εκτός από τον αρμενικό και τον ελληνικό πληθυσμό είχαν καταφύγει επίσης χιλιάδες πρόσφυγες. Οι κεμαλιστές εθνικιστές χτίζοντας καινούργιο κράτος πάνω στα ερείπια του Οθωμανικού κράτους και συνεχίζοντας την γενοκτονική πολιτική των Νεότουρκων από τα 1914-1915 στα εδάφη στη Δυτική Αρμενία, την Κιλικία, τη Μικρά Ασία κατοικημένα με Αρμένιους, Έλληνες και Ασσυρίους, ξεκινάνε μια σκόπιμη πράξη «εκκαθάρισης» της Τουρκίας από το χριστιανικό στοιχείο. Η πράξη αυτή ήταν η εξόντωση των Αρμενίων και των Ελλήνων της Σμύρνης.
Οι σφαγές συνοδεύονται από λεηλασίες και καταστροφές. Το βράδυ 13 προς 14 Σεπτεμβρίου η πυρπόληση των σπιτιών των Αρμενίων και των Ελλήνων σταδιακά μετατρέπεται σε συνολική πυρκαγιά η οποία συνεχίζοντας για μερικές μέρες, μετατρέπει σε ερείπια και στάχτη την αρμενική (Χάινοτς), την ελληνική και την ευρωπαϊκή συνοικίες της πόλης. Υπολογίζεται ότι στις σφαγές στη Σμύρνη και στις γύρω περιοχές έπεσαν θύματα περίπου 100 – 200 χιλιάδες χριστιανοί.
Η Σμύρνη, η σφραγίδα του πολιτισμού των αρχαίων ανατολικών χριστιανικών εθνών και πασίγνωστη σε όλο τον κόσμο ως «Μικρό Παρίσι της Ανατολής» καταστρέφεται. Δεκάδες μεγάλα πολεμικά πλοία αγκυροβολημένα στο λιμάνι της Σμύρνης προτιμούν να μην επέμβουν στα φρικιαστικά και τραγικά γεγονότα. Επιπλέον, δεν επιτρέπουν να επιβιβαστούν στα πολεμικά πλοία τους Αρμένιους και τους Έλληνες που εκλιπαρούν για βοήθεια και ελπίζουν στη σωτηρία, καταδικάζοντάς τους στον αναπόφευκτο θάνατο. Ευτυχώς υπήρχαν και εξαιρέσεις: Οι Αρμένιοι και οι Έλληνες της Σμύρνης, που σώθηκαν από θαύμα, εγκαταστάθηκαν στην Αθήνα, στις κοντινές πόλεις και στα ανατολικά ελληνικά νησιά.
Το Ίδρυμα Μουσείο-Ινστιτούτο της Γενοκτονίας των Αρμενίων στις 14-15 Σεπτεμβρίου του 2022 προσκαλεί στο διεθνές συνέδριο σε συνεργασία με το Ινστιτούτο Αρμενικών Σπουδών, το Αρμενικό Παιδαγωγικό Πανεπιστήμιο Χατσατούρ Αμποβιάν, το Πανεπιστήμιο Χαϊκαζιάν και την Έδρα Ποντιακών Σπουδών στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. Το Συνέδριο είναι μια ενωτική πλατφόρμα για γενοκτονολόγους, ιστορικούς, εθνογράφους, ιστορικούς τέχνης, ψυχολόγους, ειδικούς νομικής και όλους τους μελετητές που είναι έτοιμοι να παρουσιάσουν τα αποτελέσματά της μελέτης τους για την ιστορία και τον πολιτισμό της Σμύρνης συμβάλλοντας με αυτό τον τρόπο σε ένα πλέον βήμα για την ανάπτυξη των γενοκτονικών σπουδών.
Κατά την προετοιμασία των περιλήψεων των αποτελεσμάτων των ερευνών, είναι απαραίτητο να καθοδηγηθείτε, ταυτόχρονα, να μην περιοριστείτε στην ακόλουθη θεματική ταξινόμηση:
• οι δράσεις των αρμενικών και ελληνικών πολιτιστικών και εκπαιδευτικών ιδρυμάτων στη Σμύρνη,
• η εκδοτική κουλτούρα της Σμύρνης,
• οι τέχνες της Σμύρνης (θέατρο, ζωγραφική, μουσική), εκπαίδευση, γραφή,
• οι Αρμένιοι και οι Έλληνες διανοούμενοι της Σμύρνης,
• ο περιοδικός τύπος στην Σμύρνη,
• οι Αρμένιοι και οι Έλληνες πνευματικές ηγέτες της Σμύρνης,
• η τεχνική των Αρμενίων και των Ελλήνων της Σμύρνης,
• η θρησκευτική ζωή στην Σμύρνη, διαθρησκειακές σχέσεις,
• δραστηριότητες των Αρμενικών Αποστολικών, Ελληνορθόδοξων, Καθολικών Εκκλησιών στη Σμύρνη,
• η καταστροφή της χριστιανικής κληρονομιάς στη Σμύρνη,
• ο θύτης και το θύμα. Κουλτούρα μνήμης, ψυχολογικά περιγράμματα,
• μαζική βία, αυτοάμυνα και ατομική αντίσταση,
• το έργο της σωτηρίας. ανθρωπιστικές πρωτοβουλίες,
• απέλαση επιζώντων και μετανάστευση στη Σοβιετική Αρμενία,
• παραβίαση ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Νομικές εκτιμήσεις και προοπτικές.
Γλώσσες εργασίας του Συνεδρίου: αρμένικα, ελληνικά, αγγλικά
Το υλικό του διεθνούς συνεδρίου, με συγκεκριμένη επιλογή, θα δημοσιευθεί σε ξεχωριστή συλλογή.
Για συμμετοχή είναι απαραίτητο να αποσταλούν οι τίτλοι και οι περιλήψεις των εκθέσεων (200-250 λέξεις) και μία σύντομη βιογραφία στον διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου smyrna100@genocide-museum.am έως τις 30 Απρίλιου του 2022.
