1918’ de New Yourk’ta İngilizce “Parçalanmış Ermenistan” adlı ilk belgesel anılarından birini yayımlandı. Kitapta, Çımışkatzak’lı Arşaluys ( Avrora) Martikanyan, Ermeni soykırımının tanığı olarak, tehcir yolundaki dehşetleri dile getiriyor. Ana babası, kızkardeşleri ve kardeşlerini kendi gözlerinin önünde canavarca öldürdüler. Onları kaybederek, 14 yaşındaki Arşaluys, tehcir sırasında işkencelere uğratוrιldι, Türk ve Kürt memurlarוnın haremlerinde ırzını geçtirildi. O kan şöleni ve amansוz hunhar zalimi dile getiriyor. ABD’ de Ermeniler’in “Janna d’Ark” unvanını kazanan Arşaluys Martikanyan, iki yıl boyunca kâbuslarla dolu günler yaşadığına rağmen, din değiştirmedi. Kemal Efendi’nin hareminden kaçarak, 1917 Baharında, Rus ordusunun tarafından işgal edilmiş Erzurum’a ulaştı. Amerika’lı Misyonerlere sığınarak, Ermeni Ulusal Birlik, Ermeni-Suriye ve Amerikan Yardım Komitesinin desteğiyle Petersburg’a, ardוndan ABD’ye geçti ve New York’a giderek ikamet etti.
Ancak bu hep sוkוntוlar Arşaluys Martikanyanı ezemediler. O Türkiyede Ermenilere karşı kırımları dünyaya anlatma misyonun bulunmuştu. Ermeni-Suriye ve Amerikan Yardım Komitesi tarafından, Kitaptaki konuları temelinde film çekmenin teklifini aldığında “ Parçalanmış Ermenistan “ kitabı artık hazır idi. Kitabın meblağı (30 mln dolar), Orta Doğu’da toplanmış olan 60 bin Ermeni yetimlerin geçiminin sağlamasına vermeldir. 1918’ de Kalifornia’da, Amerikan “Metro-Goldwyn-Mayer” film şirketinin Rejisörü Oscar Apfel, Büyük Soykırımı anlatan “Ruh Satιşιna dek” ilk belgesel, sessiz filimin( on bine yakın kişi ve sürgüne uğratוlan iki yüz çocukların katılmasıyla) çekti. Başlangıçta, senaryonun üç versyon vardı. Birincisi 675 sahne var. En son ve yeniden işlenmiş senaryosu ise 531 sahneden ibarettir. Bunlardan her birini Lord Jems Brays’ın (Ermeni -Süriye ve Amerikan Yardım Komitesinin Bakanı, ABD’nde Büyük Britanya’nın Elçisi. O Britanya Hükümetin tarafından Ermeni kırımları tahkikat yapmak üzere direktifi almıştı. ) ve Henri Morgentaun’un (1913-1916 yıllarında Türkiye’de ABD Elçisi) tarafından ayrıntılı incelemeye tabi tutulup, övgüye mazhar oldu.

Rolcülerin kıyafetlere , sahnenin gerçekçi olarak canlandırılmasına yönelik çalışmalarını senarist ve başrolcu Arşaluys Martikanyana ait. Onun katılmasıyla, film daha özgün bir tavır aldı. Çekimler müdürü, yönetmen Oscar Apfel , filmin siyasi açısından ehemmiyetli olduğunu göz önünde bulunarak ve Martikanyan’ın “havarisi”ne saygı göstererek, onu baş roluyu seçti. Apfele göre, Martıkanya’nın katılmasını, seyredebil ve seyredemeyeceklere ürkütücü bir çağırış, yalnız bir ulusa değil, tüm dünya insanlığa bir alarm gibi olacak. Gösterime girmeden önce, Amerikan Sinema Yapımcıları ve Dağıtımcıları adlı örğütüne verildi. Ermeni -Süriye ve Amerikan Yardım Komitesine 25, Ocak 1919’da yöllandוğו raporda: “Sinemadaki sanatçı, tarihi, bilgileme, öğrenme değerlerinden başka Amerika’lı seyredenleri büyük etki verebilen Ermeniler’in işkenceleri samimi bir şekilde gösterilmiştir” diye yazılmıştır.
16 Şubat 1919’da New York’un “ Plaza” otelinde, Ermeni -Suriye ve Amerikan Yardım Komitesinin üyeleri Oliver Airma’nın ve Gorge Vanderbilt’in himayesinde “Ruh Satιşιna dek” ilk gösterimi yapıldı. New Yourk’un 7000’e yakın elit tabakası gösterimde tabi tutulmuştu (Biletlerin fiyatı 10 dollar idi). Sinema gösterimi bir hafta kadar sürmekte olunca, tüm geliri Orta Doğu’daki Yardım Komitesine yollandı. New York, San Francisco, Los Angeles gibi büyük kentlerinde filmin her promiyerden sonra yerel elit tabakası ile Martikanyan’la karşılamalar düzenlediler .Bu kentlerde Martikanyan, Amerikan topluluğuna Türk cinayetçilerin hunharlığı gösterdi. Sinema yönetmeni Oscar Apfel seyircilerle karşılaşırken “Ruh Satışı” nın Amerikan halkına yönelik Ermenista’nın vasiyeti olduğunu, ve olaylara aşırı ihtiyatlı ve gerçekçi olarak yaklaşım gösterdiklerini diye söyledi. Ermeni ihtiyar din adamının tırnaklarının aksanla asılması ve benzeri sahneleri, Seyircilerin çiğlerini saklayacak diye Apfel tarafından kısaltmiş.” Bu sinema, hakikatın anıtı olarak yükselecek. Onun yankıları yayınlanan alarm sesleridir. Hakikatın tahrıfatı çok daha ürkütücü”, kanaatini ifade etmektedir yönetmen. Sinema ABD’nin 23 Eyaletin büyük kentlerinde, Latin America’nın ülkelerinde, Meksika’da, Kübada gösterildi. Her yerde “ Yüzyılın en iyi film” unvanını ve başarılar kazandı.

1919-1920 yıllarında Londra’da yayımlandוgו “Bayoskop” sinema sanatına adanmış hafta dergisi ”Ruh Satιşιna dek“ ABD’ de yeni bir ödünçün tahsis ettiğini yazıyor. Bir çok ünlü gazetelerin “The Illustrated London news”, “The Morning Telegraph” ön sayfalarında ise hep insanlarוn bu filmi seyredeceğin gerektisini kaydediliyor. “Ruh Satιşιna dek” Aralık 1919’ da Büyük Britannia’ya getirip denetim altına alınması yönünde tepkilere neden oldu. Sürmekte olan görüşmelerin sonucunda , Scotland Yard’ın mutabakatıyla , 20 Ocak 1920’de Albert Hall'da üç hafta gösterildiğinden sonra durduruldu. Ikinci defa eleştirdi.(kוsוmlar haldוrוldi, 4 sahne çıkarıldı) yine de gösterildi.

Daha sonra filmin gösterilmesini kesinlikle olarak durduruldu ve repertuvardan kaldırıldı. 1920’li yıllarında “ Parçalanmış Ermenistan” kitabı, Amerkan ve Britannia Sansür Kurulu taraflarından eleştirilerek yasaklandı ve kütüphanelerden kaldırıldı. Kitapta yer alan Alman Komutanların acוsוz faaliyetlerine ilişkin sayfaları yeniden yazıldı. 80 yıl boyunca, sinema tarihçiler “Ruh Satışı” filmin 9 şeridini( kordele) aradılar. Maalesef boşuna… Nitrogen Oxijen esaslı bu tek kordelesi Batumi’ye yollanacak gemiyle suya battığı yada Batum’da çalip yok edilmeye yönelik bir hipotez mevcuttur. Maalesef 85 dakikalık filmi tümüyle saklanmadı. 1994 yılında Arjantin’li Ermeni Eduard Gozanlyan’ın gösterdiği çabaların sonucunda, kordeleden bir parkası bulundu. Kordelinin bir nüshası Ermeni soykırım Müse Enstitüsünün fonunda saklanmaktadır.

Film sahnelerinin İngilizce, ardוndan Fransızca ve Ermenice olarak başlikları varmıştı. Başlוk listesinin orijinalı Sinemalar Sanat ve Bilim Akademisinin Margret Herik adli kütüphanenin “Selic” seçkisinde saklanıp, 1997’ de Enton Slayd’in “Parçalanmış Ermenistan ve Avroro Martikanyanın Hayat Hikayesi” adlı kitabında “ Scarecrow Press” tarafından basıldı.