Գևորգյանների ընտանիքը Էրզրումի նահանգի Կիսկիմի գավառակի Խոտորջուր գյուղախմբի նշանավոր գերդաստաններից էր:

Հայոց ցեղասպանության նախօրեին Խոտորջուրի 9 գյուղերում կար 978 հայ տուն՝ 6906 հիմնականում կաթոլիկ հայ բնակչությամբ: Գևորգյանների պապը՝ Սերոբը (ծնված՝ 1824 թ., Խոտորջուրի Միջինթաղ գյուղում), ամուսնանացել է խոտորջուրցի Կյուրօղլյան Ալմասի հետ, ունեցել 6 զավակ՝ երկու դուստր՝ Մարուզը, Սաները, և չորս որդի՝ Հարությունը (1860-?), Գալուստը (1865-1926), Հովհաննեսը (1870-1934), Իսպիրիդոնը (1874-1939):

Գալուստ Գևորգյանը, ամուսնանալով միջինթաղցի հայտնի Չախալյան Տեր Կարապետի եղբոր աղջկա՝ Վերգինեի հետ, ունեցել է վեց որդի՝ Սերոբը (1891-1948), Արտաշեսը (1894-1937), Թորգոմը (1898-1982), Երվանդը (1903-1986), Մանասը (1903-1964) և Ալեքսանը: Վրիժառու Արտաշես Գևորգյանը Հայոց ցեղասպանության գլխավոր կազմակերպիչներից Ջեմալ փաշայի սպանությունն իրականացնողներից է: 1922 թ. հուլիսին, երբ Արտաշեսն իր ծնողների հետ հասնում է Թիֆլիս, այստեղ է գալիս նաև Հայոց ցեղասպանության ոճրագործներից Ջեմալ փաշան։ 1922 թ. հուլիսի 21-ին ժամը 22:00-ի սահմաններում Արտաշեսն իր ընկերների՝ Պետրոս Տեր-Պողոսյանի և Ստեփան Ծաղիկյանի հետ Թիֆլիսում սպանում է Ջեմալին:

Հայոց ցեղասպանության ալիքը Խոտորջուր հասավ 1915 թ. մայիս-հունիս ամիսներին: Միջագետքի անապատներ քշված հազարավոր խոտորջուրցիներից ցեղասպանությունը վերապրեց միայն շուրջ հարյուր հոգի: Քիչ թվով խոտորջուրցիներ էլ փրկվեցին արտագնա աշխատանքի մեջ գտնվելու շնորհիվ: Վերջիններիս թվում էին նաև Գևորգյան ընտանիքի մի մասը, ովքեր լինելով հայտնի հացթուխներ, այդ ժամանակ աշխատում էին Թիֆլիսում:

Բռնագաղթի ընթացքում Խոտորջուրից Հունուր տանող ճանապարհին Գևորգյան գերդաստանի մի մասը՝ այդ թվում՝ Մարուզը, Սաները, Արտաշեսի մորական տատը՝ Նանոզը, Իսպիրիդոն հորեղբոր վեց երեխաներից հինգը կոտորածների զոհ են դառնում:

1916 թ. ռուսական բանակի առաջխաղացմամբ պայմանավորված՝ ցեղասպանությունից փրկված խոտորջուրցիների բեկորները վերադառնում են իրենց տները: Սակայն 1917 թ. հոկտեմբերին Ռուսաստանում տեղի ունեցած հեղափոխությանը հաջորդած ռուսական զորքերի նահանջը ստիպում է խոտորջուրցիներին երկրորդ անգամ բռնել գաղթի ճամփան: Գևորգյանների մի մասը՝ այդ թվում՝ Հակոբը, Արտաշեսը, Սերոբը և Թորգոմը գաղթում են Թիֆլիս, իսկ 1924 թ.՝ հայրենադարձվում են Խորհրդային Հայաստան:

1925 թ. Արտաշես Գևորգյանին հաջողվում է ստանալ Խորհրդային Հայաստանի կառավարության համաձայնությունը Դոնբասում բնակվող խոտորջուրցիների համար մայր հայրենիքում Նոր Խոտորջուր անունով գյուղ հիմնելու մասին: Այն ստեղծվում է Ներքին Ախտայի մոտ գտնվող կիսավեր Գորուխ-Գյունե կոչված վայրում (ներկայում՝ ՀՀ, Կոտայքի մարզ, Հանքավան գյուղի մոտակայք)՝ 720 հեկտար տարածության վրա: Խոտորջուրի կոմունան առաջին կոլեկտիվ տնտեսությունն էր Հայաստանում: Զանազան վայրերից հավաքված տարագիր խոտորջուրցիներն իրենց անդրանիկ ժողովում Արտաշես Գևորգյանին ընտրում են կոմունայի նախագահ:

Արձակագիր, գրականագետ, կինոսցենարիստ, թարգմանիչ, գյուղատնտես Ակսել Բակունցը, որ կոմունայի նվիրված բարեկամն էր, շատ օրեր է անցկացրել այնտեղ, խրախուսել ու ոգևորել նրանց: Կոմունային է նվիրված Բակունցի ստեղծագործություններից՝ «Խոտորջուրի կոմունան»:

Արտաշես Գևորգյանը, սակայն, շատերի նման ստալինյան բռնաճնշումների զոհ է դառնում. 1936 թ. ձերբակալվում և 1937 թ. օգոստոսի 14-ի, լույս 15-ի գիշերը գնդակահարվում է։ 1956 թ. Արտաշեսը հետմահու արդարացվում է։ Արտաշեսի եղբոր՝ Թորգոմ Գևորգյանի (Ազվին) գրչին է պատկանում «Ջեմալ փաշայի սպանությունը» գիրքը:

1970-ական թթ. Երվանդ Գևորգյանը հասուն տարիքում գրի է առել իր ընտանիքի պատմությունը, որը Հայոց ցեղասպանության թանգարան-ինստիտուտին է հանձնել նրա թոռնուհին՝ Վերգինե Գևորգյանը: Իր հուշերում Երվանդը գրում է. «Մամս ասում էր թուրքը յոթ տարի կամուրջ լինի՝ դարձյալ մի՛ հավատա և վրայով մի՛ անցնի…»:

Գևորգյանների ժառանգները ներկայումս բնակվում են Հայաստանի Հանրապետությունում, Ռուսաստանի Դաշնությունում և Ամերիկայի Միացյալ Նահանգներում: