ԾՐԱԳԻՐ
Հոկտեմբերի 30, ուրբաթ
Գրանցում` 9:00 – 9:30
Գիտաժողովի բացում`
9:30 – 10։00
Հայոց ցեղասպանության թանգարան-ինստիտուտի
գիտաժողովների սրահ
Օրհնության խոսք` Մայր Աթոռ Սուրբ Էջմիածնի ներկայացուցիչ
Բացման խոսք` ՀՀ Կրթության, գիտության, մշակույթի և սպորտի նախարարության ներկայացուցիչ
Եղիա Ճէրէճեան, Մեծի Տանն Կիլիկիոյ կաթողիկոսութեան ներկայացուցիչ
Հարություն Մարության, Հայոց ցեղասպանության թանգարան-ինստիտուտ
հիմնադրամի տնօրեն
Ինքնապաշտպանական կռիվներ/գոյամարտեր. հարյուրամյա հեռավորության վրա և մեր օրերում
I ՆԻՍՏ`10։00 – 11։30
Հայոց ցեղասպանության թանգարան-ինստիտուտի
գիտաժողովների սրահ
Լիագումար նիստի նախագահող` Հարություն Մարության
Ռուբեն Սաֆրաստյան (ՀՀ ԳԱԱ Արևելագիտության ինստիտուտի գիտական ղեկավարի պաշտոնակատար, ՀՀ ԳԱԱ ակադեմիկոս)
Մուսթաֆա Քեմալ. պայքար Հայոց Կիլիկիայի դեմ (1918-1919 թթ.)
Էդիկ Մինասյան (ԵՊՀ պատմության ֆակուլտետի դեկան, պատմ. գիտ.
դոկտոր, պրոֆեսոր)
Կիլիկիահայության ինքնապաշտպանական մարտերը 1920-1921 թթ. և դրանց մասնակից հայուհիները
Սամվել Պողոսյան (Խ. Աբովյանի անվան հայկական պետական Մանկավարժական համալսարան, դոկտոր, պրոֆեսոր)
Ռազմաքաղաքական իրավիճակը կիլիկիահայերի համար 1920 թ.
Եղիա Ճէրէճեան (Մեծի Տանն Կիլիկիոյ կաթողիկոսութեան ներկայացուցիչ, ՀՀ ԳԱԱ պատվո դոկտոր)
Նորահայտ փաստաթուղթ Հաճընի ինքնապաշտպանության մասին
Հարցուպատասխան, քննարկում
Սուրճի ընդմիջում` 11։30 – 12։00
II ՆԻՍՏ`12։00 – 13:30
Ջարդ, տարագրություն, «վերադարձ մնացորդաց»
Նիստի նախագահող՝ Սամվել Պողոսյան
Ռոբերտ Թաթոյան (ՀՑԹԻ հիմնադրամի Հուշագրությունների, վավերագրերի և մամուլի
ուսումնասիրության բաժնի ավագ գիտաշխատող, պատմ. գիտ. Թեկնածու)
Կիլիկիահայության թվաքանակը Հայոց ցեղասպանության նախօրյակին (վիճակագրական աղբյուրների համադրության և
վերլուծության փորձ)
Արա Մելգոնեան (ավագ հետազոտող, Կոմիտաս ինստիտուտ)
Հայերի վերադարձը Կիլիկիա 1919-1920 թթ.
Մարինե Բեժանյան (Խ. Աբովյանի անվան հայկական պետական մանկավարժական
համալսարանի ասպիրանտ)
Հայկական լեգեոնի դերը կիլիկիահայության հայրենադարձությունը
կազմակերպելու գործում
Սուրեն Սարգսյան (ՀՀ ԳԱԱ պատմության ինստիտուտի առաջատար գիտաշխատող,
պատմ. գիտ.դոկտոր, պրոֆեսոր)
Կիլիկիայում ինքնավարության հռչակման կազմակերպիչն ու ղեկավարը` Միհրան Տամատյան
Հարցուպատասխան, քննարկում
Ճաշի ընդմիջում` 13։30 – 14։30
Այց Հայոց ցեղասպանության զոհերի հուշահամալիր`14:30 – 15:00
III ՆԻՍՏ`15։00 – 16:30
Կիլիկիայի հարցը միջազգային քաղաքականության օրակարգում
Նիստի նախագահող՝ Սուրեն Սարգսյան
Արմենուհի Ղամբարյան (ՀՀ ԳԱԱ պատմության ինստիտուտի ավագ գիտաշխատող,
ԵՊԲՀ հասարակագիտական առարկաների ամբիոնի դոցենտ, պատմ. գիտ. թեկնածու)
Կիլիկիան Միացյալ Հայաստանի կազմում ընդգրկելու ԱՄՆ տեսլականը
Լիլիթ Հովհաննիսյան (ՀՀ ԳԱԱ պատմության ինստիտուտի ավագ գիտաշխատող,
պատմ. գիտ. թեկնածու, դոցենտ)
Կիլիկիան ԱՄՆ պետդեպարտամենտի 1919-1920 թթ. փաստաթղթերում
Արման Մարտիրոսյան (Խ. Աբովյանի անվան հայկական պետական մանկավարժական
համալսարան, պատմ. գիտ. թեկնածու, դոցենտ)
Կիլիկիայի հիմնախնդիրը 1919-1921 թթ. ֆրանս-թուրքական հարաբերությունների համապատկերում
Հարցուպատասխան, քննարկում
Հոկտեմբերի 31, շաբաթ
IV ՆԻՍՏ` 10:00 – 11:50
Հայոց ցեղասպանության թանգարան-ինստիտուտի
գիտաժողովների սրահ
Կիլիկիահայության գոյամարտը. մասնակիցներ, ականատեսներ, վկայություններ
Նիստի նախագահող՝ Ռոբերտ Թաթոյան
Էդիտա Գզոյան (ՀՑԹԻ հիմնադրամի գիտական աշխատանքների գծով փոխտնօրեն,
պատմ. գիտ. թեկնածու)
«Ինքնապաշտպանության իրավունք» եզրույթի մեկնաբանության շուրջ
Արամ Արքուն (պատմաբան, Կանադայի և ԱՄՆ Թեքեյան մշակութային միության
գործադիր տնօրեն, «The Armenian Mirror-Spectator» շաբաթաթերթի խմբագրի տեղակալ)
Ինչու ֆրանսացիները եւ հայերը 1920 թ-ին Մարաշէն նահանջեցան
Վերժինե Սվազլյան (ՀՀ գիտության վաստակավոր գործիչ, ՀՀ ԳԱԱ հնագիտության և
ազգագրության ինստիտուտի առաջատար գիտաշխատող, բանասիր. գիտ. դոկտոր)
Կիլիկիայի հայերի ինքնապաշտպանական մարտերը ըստ ականատես վերապրողների վկայությունների
Հասմիկ Հախվերդյան (Եղիշե Չարենցի անվան գրականության և ար¬վեստի թանգարանի
ավագ գիտաշխատող)
Կիլիկյան հերոսամարտերի ականատեսը. Դավիթ Ադամյան
Քնարիկ Ավագյան (ՀՀ ԳԱԱ պատմության ինստիտուտի առաջատար գիտաշխատող,
պատմ. գիտ. թեկնածու)
ԱՄՆ-ի հայերի մասնակցությունն ու նպաստը կիլիկյան կամավորական շարժմանը (1916- 1920 թթ.)
Հարցուպատասխան, քննարկում
Սուրճի ընդմիջում 11:50 – 12:20
V ՆԻՍՏ` 12:20 – 13:30
Ազգախնամ գործունեությունը Կիլիկիայում
Նիստի նախագահող՝ Էդիտա Գզոյան
Անդրանիկ Տագէսեան (Բեյրութի Հայկազյան համալսարանի «Հայկական Սփյուռքի
ուսումնասիրությունների կենտրոնի» տնօրեն, քաղաքագիտության դոկտոր)
ՀԲԸՄ Հաճընի որբանոցի որբանոցայիննե¬րուն համապատկերը (1919-1920)
Նարինե Մարգարյան (ՀՑԹԻ հիմնադրամի գիտքարտուղար, պատմ. գիտ. թեկնածու)
Եգիպտոսի հայ որբախնամ կազմակերպության գործունեությունը Կիլիկիայում 1919-1921 թթ.
Գոհար Խանումյան (ՀՑԹԻ հիմնադրամի գլխավոր ֆոնդապահ, գիտաշխատող)
Հայկական կարմիր խաչի գործունեությունը Կիլիկիայում 1919-1920 թթ.
Հարցուպատասխան, քննարկում
Ճաշի ընդմիջում` 13:30-14:30
V ՆԻՍՏ` 14:30-16:00
Կիլիկիահայության մշակութային ժառանգություն, ոչնչացում,
վերադարձի հեռանկարներ
Նիստի նախագահող՝ Նարինե Մարգարյան
Սուսաննա Բրիկյան (թատերագետ, Երևանի թատրոնի և կինոյի պետական
ինստիտուտ, կարգավար)
Կիլիկիայի հայ թատրոնը. 20-րդ դարասկիզբ
Սեդա Պարսամյան (ՀՑԹԻ հիմնադրամի ցուցադրությունների բաժնի վարիչ,
գիտաշխատող
Կիլիկիայի հայկական մշակութային արժեքների բռնագրավումն ու ոչնչացումը Հայոց ցեղասպանության տարիներին
Վահրամ Հովյան (ՀՀ վարչապետի աշխատակազմի Հանրային կապերի և
տեղեկատվության կենտրոն ՊՈԱԿ-ի «Օրբելի» հետազոտական և վերլուծական կենտրոնի փորձագետ)
Սսի կաթողիկոսական աթոռի վերադարձի հեռանկարները
Հարցուպատասխան, քննարկում
ԳԻՏԱԺՈՂՈՎԻ ՓԱԿՈՒՄ